STEM hiện đang là 1 thuật ngữ ngày càng trở nên quen thuộc trong ngành giáo dục. Vậy, STEM là gì?
Đó là phương pháp giáo dục dựa trên ý tưởng trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng liên quan đến khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học - theo cách tiếp cận liên ngành và người học có thể áp dụng để giải quyết vấn đề trong cuộc sống hằng ngày đã được thực hiện ở Việt Nam.
Ngày 1/3/2023 - ngay trong ngày đầu tiên của tháng 3 ấm áp, tươi đẹp, trường THCS Phan Chu Trinh đã được chọn làm địa điểm tổ chức buổi hội thảo tập huấn về Giáo dục STEM. Đến dự, có đông đảo các thầy cô giáo đến từ các trường trong quận Ba Đình.
Các thầy cô đã có mặt từ rất sớm, 8h sáng là chương trình chính thức bắt đầu.
Các thầy cô lắng nghe, ghi chép rất chăm chú, và thảo luận rất nhiệt tình, sôi nổi. Mọi người đều nhận thức được rằng không có sáng tạo sẽ không có đổi mới. Giáo dục và đào tạo cũng như các chính sách, hoạt động khuyến khích, động viên có tác động tích cực giúp gia tăng năng lực sáng tạo. Đối với một chương trình giáo dục quốc gia, tiếp cận sáng tạo là một trong những yếu tố cốt lõi giúp phát triển năng lực sáng tạo của người học, tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao cho xã hội, tạo dựng nền kinh tế tri thức và sáng tạo. Ở nhiều nước, các nội dung sáng tạo được giảng dạy trong các nhà trường từ nhà trẻ tới sau đại học đã phát triển từ lâu với nhiều hình thức giáo dục được áp dụng, như lồng ghép với các nội dung STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học), các hoạt động thí nghiệm, trải nghiệm...
Sau phần giới thiệu và thảo luận, là một phần rất tuyệt vời của buổi tập huấn, các thầy cô sẽ được tham quan và nghe thuyết trình về các sản phẩm STEM, do chính các bạn học sinh sáng tạo nên. Giáo dục STEM cũng được quan niệm như là chương trình đào tạo dựa trên ý tưởng giảng dạy cho học sinh bốn lĩnh vực cụ thể: khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học - trong một liên ngành và phương pháp tiếp cận ứng dụng. Thay vì dạy bốn lĩnh vực này theo những môn học tách biệt và rời rạc, STEM tổng hợp chúng thành một mô hình học tập liền mạch dựa trên các ứng dụng thực tế.
Các nghiên cứu chỉ ra tác động của giáo dục STEM đối với việc nâng cao hứng thú và động cơ đối với các lĩnh vực STEM, phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực khoa học cũng như kết quả học tập của học sinh. Những tác động tích cực của giáo dục STEM đến học sinh biểu hiện cụ thể ở việc tạo động lực học tập, tăng sự tích cực, cảm nhận được ý nghĩa và hăng say trong học tập. Đây là nhân tố quan trọng giúp người học duy trì định hướng nghề nghiệp và sự kiên trì trong các lĩnh vực STEM. Giáo dục STEM còn được xem có ảnh hưởng tích cực đến thành công trong học tập và thái độ của học sinh.
Đối với việc định hướng nghề nghiệp, các nghiên cứu cũng chỉ ra giáo dục STEM đóng vai trò quan trọng. Những trải nghiệm tích cực trong những năm học trung học cơ sở là rất quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lựa chọn các môn STEM trong tương lai đối với người học. Phát triển năng lực cần thiết của người học để tham gia vào các lĩnh vực STEM có hiệu quả cần một khoảng thời gian dài. Do đó, các trường phổ thông cần tạo môi trường dạy và học hỗ trợ để phát triển năng lực STEM của người học và tạo tiền đề thuận lợi cho họ phát triển sau này ở bậc học cao hơn.
Thầy trò trường THCS Phan Chu Trinh đã và đang dần đưa giáo dục STEM vào giờ học để thêm vào niềm vui, điều hứng khởi và trải nghiệm thú vị mỗi ngày đến trường.
