Chào các em, chị là Trương Mai Chi - cựu học sinh Trường THCS Phan Chu Trinh niên khoá 2020 – 2024 do cô giáo Nguyễn Thị Mai Tuyết làm chủ nhiệm. Hiện tại chị đang là học sinh của trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam – ngôi trường không chỉ chị mà còn nhiều người mơ ước.
Kỳ thi vào lớp 10 là một trong những cột mốc quan trọng nhất trong cuộc đời học sinh, đánh dấu bước chuyển từ cấp 2 lên cấp 3 với nhiều thử thách và cơ hội mới. Dù hành trình phía trước có thể không dễ dàng, nhưng chị tin rằng với một lộ trình học tập hợp lý và sự chăm chỉ, mỗi học sinh đều có thể vượt qua một cách xuất sắc. Là người đã từng trải qua kỳ thi này và đạt được kết quả tốt, chị hiểu rõ những áp lực mà các em đang phải đối mặt. Chính vì vậy, chị viết bài này để chia sẻ những kinh nghiệm học tập mà bản thân đã áp dụng, hy vọng có thể giúp các em chuẩn bị tốt nhất và đỗ vào ngôi trường cấp 3 mong muốn.
Trước khi bắt tay vào ôn tập, điều quan trọng nhất là xác định rõ mục tiêu của bản thân. Việc đặt ra một mục tiêu cụ thể sẽ giúp các em có định hướng rõ ràng, tập trung nỗ lực vào những nhiệm vụ quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất.Chị hiểu rằng mỗi em đều có những điểm mạnh và điểm yếu khác nhau, vì vậy việc lựa chọn nguyện vọng cũng sẽ không giống nhau. Điều quan trọng là các em cần cân nhắc kỹ lưỡng để tìm ra môi trường học tập phù hợp, đảm bảo chất lượng đào tạo và phù hợp với định hướng tương lai của bản thân. Hãy xác định rõ liệu mình mong muốn thi vào trường chuyên hay trường công lập, từ đó xây dựng kế hoạch ôn tập hiệu quả nhất.
Nhà phát minh Don Lancaster từng nói: “Hầu hết các mục tiêu “bất khả thi” đều có thể được thực hiện đơn giản bằng cách chia nhỏ chúng thành các đoạn, viết chúng ra giấy, tin vào chúng, và sau đó tăng tốc độ hành động như thể chúng là một thói quen.”Việc học tập có kế hoạch sẽ giúp các em tránh cảm giác quá tải, đồng thời nâng cao hiệu quả ôn tập. Vì vậy, hãy chia thời gian ôn luyện thành các giai đoạn hợp lý.Giai đoạn đầu tiên bắt đầu từ khoảng giữa năm học lớp 9, tức 5 tháng trước kỳ thi, đây là giai đoạn quan trọng để xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc trước khi bước vào giai đoạn luyện đề. Trong thời gian này, các em nên tập trung nghe giảng trên lớp, hoàn thành đầy đủ bài tập về nhà, luyện tập theo từng dạng bài để nắm chắc kiến thức cơ bản. Khi đã hiểu sâu và làm tốt các dạng bài cơ bản, các em mới nên chuyển sang các bài tập nâng cao. Không nên lao vào làm đề thi ngay từ đầu, vì điều này có thể khiến kiến thức bị lan man, thiếu hệ thống.Giai đoạn 2 – tức khoảng 4 tháng trước kỳ thi chính thức – là một giai đoạn then chốt, đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng làm bài cho các em học sinh. Đây là thời điểm mà các em cần bắt đầu tiếp cận một cách nghiêm túc và sát sao hơn với cấu trúc, dạng đề và mức độ khó của đề thi chính thức do Sở Giáo dục và Đào tạo ra đề. Việc luyện tập với các đề thi thử trong giai đoạn này không chỉ giúp các em làm quen với cách ra đề, cách phân bổ thời gian, mà còn giúp phát hiện những lỗ hổng kiến thức cần được bổ sung kịp thời.
Một lời khuyên hữu ích là các em nên luyện đề thi thử đến từ nhiều nguồn khác nhau – bao gồm đề của các quận, huyện trên địa bàn thành phố cũng như đề của các tỉnh thành khác – để có cái nhìn tổng quan, đa chiều về các dạng bài thường gặp. Qua đó, các em sẽ dần hình thành phản xạ làm bài tốt hơn, từ đó xây dựng được một chiến lược ôn tập hiệu quả và phù hợp với năng lực của bản thân.Khi bước vào giai đoạn 3 – tức khoảng 2 tuần trước ngày thi chính thức – các em cần chuyển trọng tâm từ việc luyện đề sang hệ thống hóa lại toàn bộ kiến thức đã học trong suốt quá trình ôn tập. Đây là thời điểm mà việc tiếp nhận kiến thức mới không còn quá cần thiết; thay vào đó, các em nên tập trung rà soát lại các chuyên đề quan trọng, củng cố vững chắc những phần còn chưa nắm rõ và tổng hợp lại các ghi chú, công thức hoặc mẹo làm bài hữu ích. Đặc biệt, sau mỗi lần luyện đề, việc xem lại các lỗi sai đóng vai trò rất quan trọng. Các em nên dành thời gian để phân tích nguyên nhân dẫn đến sai sót, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm và tránh lặp lại lỗi trong những lần thi thử tiếp theo. Việc này không chỉ giúp ghi nhớ kiến thức lâu hơn mà còn rèn luyện kỹ năng xử lý đề thi một cách linh hoạt và chính xác hơn khi bước vào kỳ thi thật.
Bên cạnh việc ôn tập theo từng giai đoạn, chiến lược làm bài và cách phân bổ thời gian trong phòng thi cũng giữ vai trò rất quan trọng. Các em nên luyện thói quen chia thời gian hợp lý cho từng phần của đề thi, tránh tập trung quá lâu vào một câu hỏi mà bỏ lỡ các câu khác. Nếu gặp câu khó, hãy tạm bỏ qua và quay lại sau khi đã làm xong những phần mình chắc chắn.Đặc biệt, trong cả ba môn thi, các em nên dành khoảng 10 đến 15 phút cuối giờ để kiểm tra lại bài làm. Việc rà soát kỹ lưỡng sẽ giúp phát hiện và kịp thời sửa những lỗi sai không đáng có, từ đó hoàn thiện bài thi một cách tốt nhất.
Trong quá trình ôn thi căng thẳng, các em cũng đừng quên chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của mình. Chỉ khi cơ thể khỏe mạnh và đầu óc tỉnh táo thì việc học mới thật sự hiệu quả. Vì vậy, hãy dành thời gian nghỉ ngơi xen kẽ giữa các buổi học, để tinh thần được thư giãn và tái tạo năng lượng.Bên cạnh đó, việc xây dựng một chế độ sinh hoạt hợp lý cũng rất quan trọng: ăn đủ ba bữa, ngủ đủ giấc và hạn chế thức khuya. Mỗi người có nhịp sống khác nhau, nên hãy chọn cho mình cách nghỉ ngơi phù hợp nhất để luôn giữ được sự cân bằng trong giai đoạn nước rút này.
Việc ôn thi là một hành trình dài với nhiều áp lực, nhưng cũng là khoảng thời gian quý giá để các em học cách tự lập, kiên trì và vượt qua giới hạn của chính mình. Dù kết quả ra sao, hãy luôn tự hào vì mình đã cố gắng hết sức. Mong rằng những chia sẻ trên đây sẽ phần nào tiếp thêm động lực, giúp các em vững vàng hơn trong chặng đường về đích. Chị chúc tất cả các sĩ tử sẽ giữ được sức khỏe, tinh thần lạc quan và đạt được kết quả xứng đáng với công sức đã bỏ ra.
Trương Mai Chi
Cựu học sinh Trường THCS Phan Chu Trinh. Niên khoá 2020 - 2024